ဥပုသ္ေစာင့္ရျခင္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္

ဥပုသ္ေစာင့္ရျခင္း၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ မေတာ္မတရားလုိခ်င္မႈ ေလာဘ၊
ၾကမ္းၾကဳတ္မႈ ေဒါသ၊ မုိက္မဲေတြေ၀မႈ ေမာဟ တုိ႔ နည္းပါးေအာင္ လုပ္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ အဆင္းအာရုံ၊ အသံအာရုံ စေသာ ငါးျဖာအာရုံတုိ႔အေပၚမွာ မွီၿပီး မေကာင္းတဲ့ စိတ္ မ၀င္မိေအာင္၊ မျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ႀကဳိးစားျခင္းကုိ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း ဟုေခၚပါသည္။

ဥပုသ္ကုိ ပုံမွန္အားျဖင့္ လျပည့္ေန႔ႏွင့္ လကြယ္ေန႔မ်ားတြင္ ေစာင့္ထိန္းေလ့ရွိပါသည္။
သုိ႔ေသာ္ မိမိဆႏၵအားေလွ်ာ္စြာ မည္သည့္ေန႔တြင္မဆုိ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါသည္။
အတင္းအက်ပ္ လုပ္ကုိ လုပ္ရမယ္ ဆုိေသာ ဖိအားေပးမႈမ်ဳိး ဗုဒၶဘာသာတြင္ မရွိပါ။ ဗုဒၶဘာသာလမ္းစဥ္သည္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ ျဖစ္ပါသည္။

ဥပုသ္ေစာင့္ရာတြင္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားမွာ ေထြေထြထူးထူးမရွိပါ။ ရွစ္ပါးဥပုသ္သီလ၊ ကုိးပါးဥပုသ္သီလ၊ ဆယ္ပါးဥပုသ္သီလစသည္ျဖင့္ ရွိပါသည္။ မိမိအရြယ္ႏွင့္ မိမိအင္အားႏွင့္ မိမိအခ်ိန္နွင့္ကုိက္ညီေအာင္ ဥပုသ္သီလမ်ား ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာအဓိကပြဲသဘင္မ်ားကုိ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ခ်မွတ္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါ။ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားက ဗုဒၶဘာသာအမွတ္တရေန႔မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး က်င္းပၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဥပမာ။ ေမလ လျပည့္ေနတြင္ (Vesak Festival) ၀ိသာခါ ပြဲသဘင္ကုိ က်င္းပပါသည္။
ထုိပြဲသဘင္သည္ ဘုရားျဖစ္မဲ့သူရဲ႕ ေမြးေန႔၊ ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ေရာက္တဲ့ေန႔၊
ဘုရားကြယ္လြန္တဲ့ေန႔တုိ႔ကို ရည္ရြယ္၍ က်င္းပျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးျဖစ္ဘုိ႔ လုိက္နာရမည့္စည္းကမ္းသတ္မွတ္မထားပါ။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ငါးပါးသီလရွိပါသည္။ ထုိငါးပါးသီလသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အတြက္ မဟုတ္ပါ။ လူသားတုိင္းအတြက္ျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ဘုရားကို ၾကားဘူးစရာမလုိပါ။ ျမင္ဘူးစရာမလုိပါ။ ရွိခုိးစရာ မလုိပါ။ ငါးပါးသီလ ေစာင့္ထိန္းက ထုိငါးပါးသီလေစာင့္ထိန္းသူသည္
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္သြားေပေတာ့သည္။ ငါးပါးသီလေစာင့္ထိန္းသူ ဘယ္သူမဆုိ။
တရုတ္ျဖစ္ျဖစ္၊ နီဂရုိးျဖစ္ျဖစ္၊ အဂၤလိပ္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ မြတ္စလင္ျဖစ္ျဖစ္၊
ခရစ္ယာန္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းတဲ့ ဘုံဘ၀ ေရာက္မည္။

ငါးပါးသီလ မေစာင့္ထိန္းသူ ဘယ္သူမဆုိ၊ တရုတ္ျဖစ္ျဖစ္၊ နီဂရုိးျဖစ္ျဖစ္၊ အဂၤလိပ္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ မြတ္စလင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ခရစ္ယာန္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္ျဖစ္ မေကာင္းတဲ့ ဘုံဘ၀ ေရာက္မည္။

ငါးပါးသီလ
(၁) သူတပါးအသက ္မသတ္ရ။
(၂) သူတပါးဥစၥာ မခုိးရ။
(၃) သူတပါး သားမယား စိတ္နဲ႔ေတာင္ မျပစ္မွားရ။
(၄) လိမ္မေျပာရ။
(၅) အရက္၊ ေဆးေျခာက္စတဲ့ မူယစ္ေစတတ္တဲ့အရာ၀တၳဳမွန္သမွ် မသုံးစြဲရ။

ဗုဒၶဘုရားျဖစ္ေပၚရျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းမွာ သဘာ၀တရားကုိ သိဘုိ႔ ႀကဳိးစားရင္း ေနာက္ဆုံးသဘာ၀တရားေတြကို သိလာလုိ႔ သိသူ (ဗုဒၶ) အမည္ရလာတာ။ ဗုဒၶဆုိတာ သိသူလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာတုိ႔၏ အဓိကယုံၾကည့္ခ်က္မွာ ကံ၊ ကံ၏အက်ဳိးကုိ ယုံၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။
ထာ၀ရဘုရားသခင္ကုို မယုံၾကည္။

ေမြးခါစကတည္းက မ်က္စိကန္းလာတဲ့ခေလးေလးေတြ၊ နားမၾကားတဲ့ခေလးေတြ၊
ရုပ္မလွတဲ့သူ၊ ရုပ္လွတဲ့သူ၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူ၊ ဆင္းရဲတဲ့သူေတြ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္ေနၾကရတာလဲ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိး သဘာ၀ကုိ ေလ့လာလက္ခံယုံၾကည္ေသာ ၀ါဒျဖစ္သည္။

ဗုဒၶဘာသာတြင္ အၾကမ္းအားျဖင့္း ဂုိဏ္းႀကီး ၃ ဂုိဏ္းကြဲျပားေနသည္။
ယင္းတုိ႔မွာ
(၁) ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ
(၂) ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာ
(၃) မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ တုိ႔ျဖစ္သည္။
၁။ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ
ထုိ႔ေၾကာင့္ေထရဝါဒသာသနာဆုိသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူထားေသာ
တရားေတာ္ မူရင္းအတုိင္း လက္ခံက်င့္သုံးသည္။ ထုတ္ပယ္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္းမျပဳ။
ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာနိဗၺာန္သုိ႔ ရုိးရုိးသာမန္ တပည့္အျဖစ္ျဖင့္ က်င့္သုံး၍လည္း ေရာက္ႏုိင္သည္။ ဘုရားျဖစ္ေအာင္ က်င့္ႀကံ၍လည္း ဘုရားျဖစ္ၿပီး ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာနိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္နုိင္သည္။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကုိ
၁။ ျမန္မာ၊ ၂။ ထုိင္း၊ ၃။ သီရိလကၤာ၊ ၄။ ကေမၺာဒီးယား၊ ၅။ ေလာ-ႏုိင္ငံတုိ႔မွာ ကုိးကြယ္ေနလ်က္ ရွိၾကသည္။
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဟူသည္မွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတုိင္း မျပဳမျပင္၊ မျဖည့္မစြက္၊ မပယ္မႏႈတ္ဘဲ
လုိက္နာက်င့္သုံး သည့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေခၚဆုိျခင္းသာတည္း။
၂။ ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာ
ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာကဲ့သုိ႔ မူရင္းတရား အစစ္အမွန္ေတြကိုလည္း အတိအက် မလုိက္နာႏုိင္ မဟာယာနေတြေလာက္လည္း ျပဳျပင္ျဖည့္စြက္ပယ္ႏႈတ္ဖုိ႔ မလုပ္ခ်င္ေသာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ဟီနယာနဗုဒၶဘာသာဟု ေခၚဆုိသည္။

အခုအခါမွာေတာ့ ၎ဂုိဏ္းတုိ႔သည္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာဂုိဏ္းက မ်ိဳထားျခင္းကုိ ခံလုိက္ၾကရသည္ျဖစ္၍ မဟာယာနအတြင္းမွာ တိမ္ျမဳပ္ၾကကုန္ၿပီး ေပ်ာက္ကြယ္ သေလာက္ ျဖစ္သြားၾကပါသည္။

ယင္းဂုိဏ္းတုိ႔အား ဟီနယာန=နိမ့္က်သည့္ယာဥ္ဟူ၍ နာမည္တပ္မႈကုိ မဟာယာနတုိ႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဘီစီ ငါးရာစုခန္႔က စတင္ေပၚ ထြန္းခဲ့သည့္ဂုိဏ္းဟု ဆုိုႏုိင္ပါသည္။
၃။ မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ

မဟာယနဂိုဏ္း၏ အဓိကအခ်က္ၾကီးကား ဘုရားေလာင္း၀ါဒပင္ျဖစ္သည္။
လူတိုင္းလူတိုင္း သတၱ၀ါတိုင္းသတၱ၀ါတိုင္း ဘုရားေလာင္းဆုကို ယူရသည္။
ဘုရားေလာင္းျဖစ္ရမည္။ ဘုရားေလာင္းအျဖစ္ႏွင့္ ေလာကကို ကယ္တင္ရမည္။
ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္သုိ႔ သြားရမည္။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္အတုိုင္း မဟုတ္ဘဲ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပုဂၢလ အစရွိ ေသာ အေျခအေနအရပ္ရပ္တုိ႔ႏွင့္ ကုိက္ညီေအာင္ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္တုိ႔ကုိ ျပဳျပင္ၿပီး တပည့္သာဝကအျဖစ္၊ သီးျခားဘုရား (ဘုရားျဖစ္ကာမတၱ) ပေစၥကအျဖစ္ျဖင့္
နိဗၺာန္ကုိမရႏုိင္ဘဲ သမၼာသမၺဳဒၶအျဖစ္ျဖင့္သာ နိဗၺာန္ကုိ ရႏုိင္သည္ဟူ၍ ယူဆသည့္ ဗုဒၶဘာသာကို မဟာယာနဗုဒၶ ဘာသာဟုုေခၚဆုိ သည္။
ယခု -တိဘက္၊ ဆိကင္၊ ဘူတန္၊ နီေပါ၊ မြန္ဂုိလီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ကုိရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ ဗီယက္နမ္ အစရွိေသာႏုိင္ငံ - တုိ႔မွာမဟာယာနဗုဒၶဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ေနၾကသည္။

မွတ္ခ်က္။ ေထရ၀ါဒႏွင့္ ဟီနယာန မတူပါ။

ေဒါက္တာအရွင္ဣႏၵက (Dhamma Garden)